Áp suất lốp thích hợp rất quan trọng đối với sự an toàn và hiệu quả của chiếc xe của bạn. Và nếu bạn sở hữu một chiếc xe được sản xuất từ năm 2007 trở đi, bạn sẽ có cơ hội đảm bảo lốp xe của mình được bơm căng đúng cách với hệ thống giám sát áp suất lốp – TPMS.
Tire pressure monitoring system (TPMS) – Hệ thống giám sát áp suất lốp giám sát áp suất không khí trong mỗi lốp xe của bạn. Nếu một hoặc nhiều trong số chúng rơi xuống mức không an toàn khi lái xe, đèn cảnh báo TPMS trên bảng điều khiển của bạn sẽ sáng. Đèn thường có màu vàng và hiển thị hình ảnh giống như hình cắt của lốp xe với dấu chấm than bên trong.
Tại sao áp suất lốp lại quan trọng
Việc cung cấp đủ lượng không khí trong lốp xe sẽ mang lại nhiều lợi ích:
- Hỗ trợ tốt hơn cho trọng lượng xe
- Dễ dàng tản nhiệt tích tụ trong lốp xe
- Tăng tốc, vào cua và dừng tốt hơn
- Giúp lốp xe của bạn bền lâu nhất có thể
- Có thêm lớp đệm chống lại các ụ, gờ khi bạn lái xe qua
Mặt khác, việc không có đủ không khí trong lốp xe có thể gây ra nhiều vấn đề về an toàn và độ tin cậy. Lái xe với lốp non hơi sẽ tạo ra sự tích tụ nhiệt nghiêm trọng bên trong lốp. Nhiệt độ quá cao này có thể gây nổ, dẫn đến tai nạn thảm khốc. Một loạt các vụ tai nạn này đã dẫn đến việc yêu cầu phải có TPMS trên tất cả các ô tô mới ở một số nước trên Thế giới.
TPMS hoạt động như thế nào
Bất cứ khi nào bạn vặn chìa khóa, tất cả các đèn cảnh báo trên ô tô của bạn – bao gồm cả đèn TPMS – sẽ sáng nhanh khi xe của bạn kiểm tra hệ thống. Chúng sẽ tắt khi động cơ đã hoạt động được vài giây.
TPMS của bạn có thể là một trong hai loại hệ thống khác nhau: trực tiếp hoặc gián tiếp. Sự khác biệt nằm ở cách hệ thống xác định xem lốp xe của bạn có được bơm căng đúng cách hay không.
Hệ thống trực tiếp: Hầu hết các ô tô đều sử dụng loại TPMS này. Hệ thống trực tiếp sử dụng cảm biến áp suất và bộ truyền tín hiệu bên trong mỗi cụm lốp hoặc bánh xe. Những cảm biến này thường được gắn vào thân van, mặc dù một số phương tiện có thể gắn chúng trên bánh xe.
Hệ thống trực tiếp giám sát áp suất trong mỗi lốp và gửi tín hiệu áp suất thấp đến bộ thu bên trong xe bất cứ khi nào lốp giảm 25% so với áp suất khuyến nghị. Điều này sẽ bật đèn cảnh báo trên bảng điều khiển và kích hoạt cảnh báo bằng âm thanh. Một số hệ thống sẽ cho bạn biết lốp nào sắp hết và một số thậm chí còn cung cấp cho bạn áp suất chính xác ở từng lốp.
Hệ thống gián tiếp: Hệ thống này sử dụng cảm biến tốc độ bánh xe là một phần của hệ thống chống bó cứng phanh. Máy tính trên ô tô của bạn liên tục phân tích dữ liệu này và có thể xác định ngay những thay đổi về kích thước lốp do mất áp suất lốp. Nếu máy tính nhận thấy có sự thay đổi đáng kể dẫn đến tổn thất áp suất từ 25% trở lên, nó sẽ kích hoạt đèn và âm thanh cảnh báo.
Phải làm gì khi đèn cảnh báo bật sáng
Nếu đèn cảnh báo TPMS của bạn bật sáng, bạn cần chú ý ngay lập tức. Một hoặc nhiều lốp xe của bạn có áp suất thấp đến mức nguy hiểm. Dưới đây là một vài tình huống:
Đèn bật sáng khi bạn khởi động xe
Nếu bạn đã khởi động xe và đèn TPMS vẫn sáng thì đừng lái xe. Hãy tắt máy đi. Hãy lấy đồng hồ đo áp suất lốp và kiểm tra áp suất của tất cả các lốp xe. Xác minh áp suất lốp chính xác bằng cách kiểm tra nhãn dán nằm trên khung cửa tài xế hoặc xem lại hướng dẫn sử dụng dành cho chủ xe.
Nếu bạn có sẵn bơm lốp (tốt nhất là bạn nên trang bị một bơm lốp trong xe), hãy bơm đến áp suất khuyến nghị. Trường hợp không có, và áp suất lốp xe của bạn chỉ khoảng 75% khuyến nghị, hãy lái xe chậm đến nơi có bơm xe. Lốp xe của bạn có thể phải vá hoặc thay mới.
Đèn bật sáng khi bạn đang lái xe
Nếu bạn đang lái xe và đèn TPMS bật sáng, hãy giữ chặt vô lăng, giảm tốc độ từ từ bằng cách nhả ga và tìm nơi an toàn để tấp vào lề đường. Đừng thực hiện bất kỳ chuyển động đột ngột nào bằng vô lăng, ga hoặc phanh. Lấy máy đo lốp và làm theo hướng dẫn ở trên. Việc mất không khí khiến đèn sáng có thể là dấu hiệu của lốp bị hỏng.
Đèn bật sáng và nhấp nháy
Điều này có thể cho thấy có sự cố TPMS. Hãy tấp vào lề đường ở nơi an toàn và tham khảo phần TPMS trong sách hướng dẫn sử dụng xe của bạn để biết thêm chi tiết. Lấy máy đo lốp ra và kiểm tra áp suất lốp, chỉ để đảm bảo rằng lốp của bạn có thể chạy được. Nếu đúng như vậy, bạn có thể tiếp tục một cách an toàn nhưng hãy gọi cho thợ chuyên nghiệp để kiểm tra hệ thống. Nếu lốp xe của bạn sắp hết, hãy làm theo hướng dẫn ở trên.
Đèn vẫn sáng trong vài phút nhưng sau đó tắt
Một yếu tố khác có thể khiến đèn TPMS của bạn bật sáng là thời tiết lạnh bắt đầu. Khi nhiệt độ giảm, áp suất lốp cũng giảm, đặc biệt là sau khi xe đã dừng hoạt động một thời gian. Mặc dù việc lái xe có thể khiến lốp xe của bạn nóng lên đến mức đèn tắt nhưng đây không phải là tình huống an toàn. Bạn sẽ cần đo áp suất lốp khi xe nguội và bơm căng khi cần thiết trước khi lên đường.
Cảnh báo sai: Đèn bật sáng nhưng lốp xe của bạn vẫn ổn
Đèn cảnh báo TPMS đôi khi có thể được kích hoạt khi áp suất lốp của bạn không có vấn đề gì. Điều này có thể xảy ra do cảm biến nằm bên trong lốp hoặc trong hệ thống chống bó cứng phanh bị lỗi. Lúc này, bạn sẽ cần thợ chuyên nghiệp kiểm tra và xử lý vấn đề.
Lốp run-flat
Lốp run-flat là loại lốp mà bạn có thể lái xe trong một quãng đường giới hạn sau khi chúng mất áp suất không khí. Chúng được chế tạo với các thành bên rất cứng để hỗ trợ lốp khi không có không khí bên trong. Vì lý do này, rất khó để nhận biết bằng mắt thường liệu lốp run-flat có áp suất lốp thấp hay không. Những chiếc xe có lốp run-flat thường có cảm biến cho bạn biết lốp đã hết hơi và về mặt kỹ thuật là “xẹp”. Kiểm tra sổ tay hướng dẫn sử dụng của chủ sở hữu để biết thêm thông tin về cách hoạt động của hệ thống ô tô của bạn.
Lời khuyên cho TPMS và cách chăm sóc lốp tốt
- Trang bị đồng hồ đo lốp và máy bơm lốp di động trong xe của bạn.
- Kiểm tra lốp xe của bạn ít nhất hàng tháng và duy trì áp suất chính xác.
- Luôn kiểm tra lốp khi lốp nguội trước khi lái xe để có kết quả chính xác nhất.
- TPMS sẽ chỉ cảnh báo bạn khi lốp xe của bạn sắp tụt đến mức nguy hiểm. Đừng sử dụng nó như một lời nhắc nhở để kiểm tra áp suất lốp của bạn.
- Tham khảo hướng dẫn sử dụng dành cho chủ sở hữu để biết chi tiết và hướng dẫn cho TPMS cụ thể cũng như biết cách hoạt động của nó.
- Luôn nói với thợ hoặc kỹ thuật viên lốp rằng xe của bạn có TPMS trước khi họ tiến hành sửa chữa lốp.
- Bạn thường có thể tái sử dụng các cảm biến trong lốp khi mua lốp mới, nhưng hãy nhớ rằng tuổi thọ pin của chúng là khoảng 10 năm. Lúc đó, chúng sẽ cần được thay thế.